“Abathole udilikajele abakhwabanisa ngomazisi baseNingizimu Afrika” umholi we-ATM

UMholi we-African Transformation Movement (ATM), uVuyo Zungula, usephakamise ukuthi noma yimuphi umuntu waseNingizimu Afrika olahlwe yicala lokukhwabanisa nomazisi aboshwe udilikajele ngaphandle koshwele. Lokhu kuza ngemuva kokuboshwa kwakamuva kwabantu abathinteka ekukhwabaniseni amapasi kanye nokweba eMpumalanga.

“Sicela bagwetshwe kanzima labo abathinteka kulolu hlelo lomgunyathi. Kuphoqelekile ukuthi amajaji athumele umyalezo ocacile wokuthi izenzo ezifuze lezi ngeke zibekezelelwe,” kusho uZungula esitatimendeni esithunyelwe emphakathini.

Ugcizelele ukubaluleka kokubeka isibonelo esiqinile esingokomthetho ukuze kuliwe nosongo olukhulayo lokukhwabanisa komazisi. Ukuphawula kukaZungula kulandela ukuboshwa kwabantu ababili base-Ethiopia, uMike Alex Abete no-Abdo Mustefu Musa, kanye nesakhamuzi saseNingizimu Afrika uLindiwe Kubheka, ngamacala ahlobene nokukhwabanisa nokweba amapasi.

Abasolwa baboshwe ngoMsombuluko bavela eNkantolo yeMantshi yase-Eerstehoek, e-Elukwatini ngoLwesibili, lapho banikezwe ibheyili ka-R3,000 umuntu ngamunye. Icala lihlehliselwe uNovemba 5 ukuze kuqhutshekwe nophenyo.

“Lesi sigameko asigcini nje ngokugqamisa izingxoxo ezishaqisayo zokusebenzisana phakathi kwabokufika kanye nabaseNingizimu Afrika ezenzweni zobugebengu, kodwa sigcizelela nesidingo sokuhlangana ndawonye ukulwa nenkohlakalo enje,” kusho uZungula.

Uzwakalise ukukhathazeka ngokuxhashazwa kwezinhlelo zaseNingizimu Afrika ukuze kuzuze yena, exwayisa ngokuthi izenzo ezinjalo zibeka engcupheni ubuqotho nobukhosi besizwe. UZungula uqhube wathi i-ATM imelene ngokuqinile nezenzo zokukhwabanisa ezibukela phansi umthetho, ecela ukuthi kube nezinyathelo eziqinile zokuphepha ukuze kuvikelwe imingcele nezikhungo zaseNingizimu Afrika.

“Labo abaphatha izwe lethu ‘njengeriphabhuliki yebhanana’ kumele baqonde ukuthi izenzo zabo zinemiphumela. Ngeke sime singenzi lutho ngesikhathi isizwe sethu sidicilelwa phansi ubugovu nenkohlakalo,” engeza.

Ngaphandle kokucela isijeziso esinzima, uZungula uphakamise ukuthi uhlu lwabo bonke abathole izincwadi zaseNingizimu Afrika ngomgunyathi ludalulwe esidlangalaleni. Unxuse izakhamizi ukuthi zihlale ziqaphile futhi zibike noma yiziphi izenzo ezisolisayo, egcizelela ukuthi kudingeka umzamo ohlangene ukuze kuvikelwe izinsiza nezinhlelo zezwe.

“Lesi sigameko asisebenze njengesixwayiso kubo bonke abangabokhela isizwe sakithi itulo. Sibhekile, ngeke sivume ukuthi izwe lethu libukeke kabi,” kusho uZungula ephetha ngesixwayiso esiqinile kwabathinteka ezenzweni zobugebengu.

Ukuboshwa kuka-Abete, uMusa, noKubheka kuphawula intuthuko yakamuva empini eqhubekayo yokulwa nokukhwabanisa kanye nenkohlakalo eNingizimu Afrika. Njengoba kuqhubeka uphenyo, leli cala kulindeleke ukuthi lidonse ukunaka komphakathi njengoba izimfuno zezinguquko kanye nezijeziso eziqinile ziya ngokuya ziba phezulu.